Een hoge bloeddruk of te lage bloeddruk

Een normale bloeddruk

Het hart zorgt dat bloed door het lichaam wordt rondgepompt, zodat alle cellen in het lichaam van zuurstof worden voorzien. De druk die hierbij op de bloedvaten wordt uitgeoefend noemen we de bloeddruk. Op het moment dat de hartspier zich samentrekt is de druk het hoogst, we spreken dan van bovendruk of systolische bloeddruk. Als het hart zich daarna weer ontspant zal de druk op de bloedvaten lager zijn, dit wordt onderdruk of diastolische bloeddruk genoemd.

Bij een normale bloeddruk is de druk hoog genoeg om het hele lichaam van voldoende zuurstofrijk bloed te voorzien. Als de bloeddruk aan de andere kant lange tijd te hoog is, kunnen de bloedvaten beschadigen. Een normale bloeddruk wordt daarom gezien als een belangrijk onderdeel van een gezond werkend hart- en vaatstelsel. Een bloeddruk met een bovendruk lager dan 140 en een onderdruk lager dan 95 mmHg (weergegeven als 140/95 mmHg) is doorgaans een normale bloeddruk.

Oorzaken te lage bloeddruk

Bij een normale bloeddruk is de bovendruk lager dan 140 en de onderdruk lager dan 95 mmHg. Als de bloeddruk wat lager is wordt dit meestal niet opgemerkt, maar bij een te lage bloeddruk gebeurt dit wel. Door een te lage bloeddruk worden bepaalde delen van het lichaam onvoldoende van zuurstof voorzien. Door dit tekort aan zuurstof kan een lage bloeddruk de oorzaak zijn van klachten zoals duizeligheid, licht zijn in het hoofd of flauwvallen. Ook kan een te lage bloeddruk symptomen zoals hartkloppingen, misselijkheid of overmatig zweten tot gevolg hebben.

Wanneer dit soort klachten optreden bij een lage bloeddruk verschilt van persoon tot persoon. Gemiddeld genomen spreken we bij vrouwen 100/60 mmHg te lage bloeddruk. Bij mannen is dit het geval als de bloeddruk lager is dan 110/70 mmHg. De oorzaken van een te lage bloeddruk lopen ook uiteen. Een tijdelijk verlaagde bloeddruk wordt vaak veroorzaakt door snel opstaan. Wanneer je plotseling snel opstaat stroomt er meer bloed naar de benen, vult het hart zich niet helemaal goed en neemt de bloeddruk tijdelijk af. Warm weer is ook een van de oorzaken, bij warm weer gaan de bloedvaten open staan de druk in de bloedvaten neemt hierdoor af. Een andere veelvoorkomende oorzaak van een te lage bloeddruk is vochtverlies. Dit kan bijvoorbeeld optreden bij sporten in warme omstandigheden, koorts, overgeven of diarree. Andere oorzaken kunnen zijn het gebruik van bepaalde medicijnen, bloedverlies of problemen met het hart.

Lage bloeddruk door stress

Dat stress een hoge bloeddruk veroorzaakt is bij veel mensen bekend. Bij stress neemt de hartslag toe en vernauwen de bloedvaten enigszins waardoor de bloeddruk toeneemt. Echter, bij mensen met aanleg voor een te lage bloeddruk kan stress juist zorgen voor een lage bloeddruk. Over het mechanisme dat hieraan ten grondslag ligt is nog veel onduidelijk. Maar mocht je te maken hebben met een te lage bloeddruk en ligt hier niet een direct aanwijsbare oorzaak aan ten grondslag, dan is het goed om eens na te gaan of je te maken hebt met stress.

Lage bloeddruk gevaarlijk

Een lage bloeddruk is goed voor de gezondheid van hart- en vaten, maar door een te lage bloeddruk kunnen klachten ontstaan. Wanneer het gaat om duizeligheid of zwart zien voor de ogen herstelde bloeddruk zich meestal snel. In deze gevallen is een lage bloeddruk niet gevaarlijk. De meeste mensen zullen zo’n duizelig gevoel weleens hebben meegemaakt. Echter, wanneer deze momenten zich vaak voordoen kan dit natuurlijk wel als gevaarlijk worden beschouwd. Ook is een lage bloeddruk gevaarlijk als het zich niet snel herstelt. Hier kan sprake van zijn bij bijvoorbeeld een infectie, bloeding of vochtverlies dat niet wordt aangevuld.

Wat te doen bij te lage bloeddruk

Heb je weleens te maken met de symptomen van een lage bloeddruk. Hier lees je wat te doen bij een te lage bloeddruk om klachten te voorkomen. Wanneer het gaat om een tijdelijk verlaagde bloeddruk na bijvoorbeeld snel opstaan, dan helpt het om je vuisten te ballen en de spieren van je benen, billen en buik aan te spannen. Wanneer het erger wordt ga dan voorzichtig zitten in een voorover gebogen houding. Het bloed zal zo net wat makkelijker naar het hoofd stromen.

Treedt de lage bloeddruk op rondom inspanning is het goed om rekening te houden met de intensiteit van je sportsessie. Problemen kunnen dan worden voorkomen door niet plotseling te stoppen, maar de intensiteit rustig af te bouwen. Drink voldoende! Het is belangrijk om voldoende te drinken, de bloeddruk kan namelijk dalen bij een gebrek aan vocht. Het aanvullen van vocht is met name nodig bij bijvoorbeeld een lange sportsessie of als het erg warm is. Een tekort aan vocht kan ook ontstaan na bijvoorbeeld diarree of braken.

Oorzaken hoge bloeddruk

Bij het grootste deel van de mensen met een hoge bloeddruk is er sprake van primaire hypertensie. Dit betekent dat de oorzaken van de hoge bloeddruk niet direct aanwijsbaar zijn. Wel is duidelijk dat bij primaire hypertensie aanleg een mogelijke oorzaak is. Het is namelijk bekend dat een verhoogde bloeddruk in sommige families bovengemiddeld vaak voorkomt. Hoewel de aanleiding van de te hoge bloeddruk niet direct aanwijsbaar is, is er wel een aantal risicofactoren bekend die bijdragen aan een hogere bloeddruk.

Naarmate we ouder worden neemt de kans op een verhoging van de bloeddruk toe. Dit heeft te maken met het proces van aderverkalking, de meeste mensen krijgen hier in meer of mindere mate mee te maken naarmate ze ouder worden. De toenemende leeftijd kan dus een verhoging veroorzaken. Naast dit is roken een factor die bijdraagt. Net als vette voeding, zout inname en het eten van te veel drop. Overmatig gebruik van alcohol kan ook een van de oorzaken zijn van een hoge bloeddruk.

Soms ligt er wel een duidelijke oorzaak aan de hoge bloeddruk ten grondslag. Dit kan een probleem met de nieren zijn (secundaire hypertensie) of een zwangerschap.

Koffie en hoge bloeddruk

Wat doet koffie met de bloeddruk? Als we spreken over oorzaken hoge bloeddruk, moeten we het even over het drinken van koffie te hebben. Koffie, of eigenlijk de cafeïne in koffie, zorgt voor een hogere bloeddruk. Echter, het gaat om een tijdelijke verhoging. Daarom is het drinken van koffie in de meeste gevallen geen probleem, ook niet bij een hoge bloeddruk. Wel wordt bij een hoge bloeddruk aangeraden de hoeveelheid koffie enigszins te beperken. Is je bloeddruk te hoog, drink dan niet meer dan 4 kopjes per dag.

Naast dit is aangetoond dat er grote verschillen zijn van persoon tot persoon. Mensen die cafeïne traag afbreken hebben een structureel hogere bloeddruk door het regelmatig drinken van koffie. Cafeïne wordt afgebroken onder invloed van het enzym CYP1A2 en de activiteit van dit enzym verschilt sterk van persoon tot persoon. Wil je meer weten over jouw aanleg voor het afbreken van cafeïne lees dan hier verder.

Hoge bloeddruk verlagen

In de meeste gevallen heb je helemaal geen merkbare klachten van een hoge bloeddruk. Het is ook niet erg als de bloeddruk even wat hoger is, maar een structureel verhoogde bloeddruk kan zorgen voor problemen met de gezondheid. Een hoge bloeddruk verlagen is dus belangrijk! Mensen die lange tijd een hoge bloeddruk hebben lopen een groter risico op hart- en vaatziekten. Hoe een hoge bloeddruk verlagen? Om een licht verhoogde bloeddruk te verlagen volstaat gezonde voeding en meer bewegen in veel gevallen.

  • Een hoge bloeddruk verlagen kan door gezonde voeding. Om dit te bereiken is het goed om de inname van verzadigd vet te beperken, neem regelmatig producten die vezels bevatten en eet voldoende groente en fruit.
  • Het gemiddeld eetpatroon in Nederland bevat eigenlijk te veel zout. Voor een lagere bloeddruk is het goed om de inname van zout wat te beperken, eet het liefst niet meer dan 6 gram zout per dag.
  • Eet je vaak drop? Los van de hoeveelheid zout die drop bevat zit er ook het stofje glycyrrizine  in. Glycyrrizine zorgt voor een hogere bloeddruk, bij een hoge bloedruk is het dus beter om producten te vermijden die die dit stofje bevatten, zoals drop en zoethout thee.
  • Stoppen met roken en minder of geen alcohol drinken helpen om de bloeddruk te verlagen.
  • Je hoort het tegenwoordig overal, bewegen is gezond! Dit geldt ook voor het verlagen van de bloeddruk. Vijf keer per week ongeveer een half uurtje matig intensief bewegen zorgt voor een lagere bloeddruk. Kun je door in beweging te komen een gezond bericht bereiken dan snijdt het mes aan twee kanten. Een gezond lichaamsgewicht helpt ook bij een bereiken van de gezonde bloeddruk.

Je aanleg en verhoogde bloeddruk door zout

Natrium is het belangrijkste ingrediënt van keukenzout en is ook aanwezig in tal van andere voedingsmiddelen. Het is aangetoond dat overmatige consumptie van natrium een belangrijk gezondheidsrisico is, zo verhoogt het de bloeddruk. In studies waar men geleidelijk het zoutgebruik liet afnemen, daalde de systolische bloeddruk (de druk wanneer het hart bloed door de vaten pompt) bij volwassenen met gemiddeld 5 procent. Met deze daling in de bloeddruk neemt de kans op een beroerte en hart- en vaatziekten respectievelijk af met 24 procent en 18 procent. Het eten van minder zout heeft dus aantoonbaar een goed effect op de bloeddruk. Vooral voor mensen waarbij de bloeddruk vanwege hun genen extra gevoelig is voor natrium of keukenzout, is het belangrijk rekening te houden met de zoutinname.

Heb jij aanleg voor een verhoogde bloeddruk?

Ben je nieuwsgierig naar jouw aanleg en wil je weten hoe je ervoor kunt zorgen dat je bloeddruk niet te veel stijgt? Met het Nutri-Gene pro DNA lifestyle onderzoek kom je meer te weten over je aanleg voor onder andere het effect van natrium en cafeïne op je bloeddruk. In jouw persoonlijke resultatenboek geven we je praktische tips om je leefstijl en eetpatroon aan te passen aan de werking van je genen.

De cardio profiel bloedtest

Een hoge bloeddruk is een van de risicofactoren in het metabool syndroom. Het metabool syndroom is een verzameling van verschillende aan elkaar gerelateerde gezondheidsklachten en zorgt voor een hoger risico op hart- en vaatziekten. Er is sprake van het metabool syndroom als drie van de volgende factoren aanwezig zijn: hoog cholesterol, hoge bloeddruk, overgewicht, grote buikomstrek en hoge bloedsuikerspiegel. 

Bij een hoge bloeddruk is het daarom zinvol om ook te kijken naar het cholesterolniveau en de bloedsuikerwaarden. Hier gaat u naar de test die hier direct inzicht in geeft.