Zonuline test

Meer over de zonuline ontlastingstest (ook wel 'lekkende darm test' genoemd)

Het is belangrijk dat het lichaam voedingsstoffen uit de darm opneemt, en dat bacteriën en afvalstoffen juist in de darm blijven. In de darmwand zorgt een beschermingsmechanisme hiervoor. Dit systeem bestaat uit zogeheten tight junctions: verbindingen die ontstaan wanneer de membranen van darmcellen goed op elkaar aansluiten en zo een soort afsluiting vormen. Deze tight junctions bepalen welke stoffen wel en niet doorgelaten worden.

De werking van de tight junctions kan verstoord raken door factoren zoals infecties (bacteriën of virussen), een ontsteking, overmatig alcoholgebruik, lichamelijke stress of veelvuldig medicijngebruik. Als deze afsluiting niet goed functioneert, kunnen ongewenste stoffen in de bloedbaan terechtkomen. Het lichaam kan hierop reageren met ontstekingsreacties.

Wanneer dit proces langer aanhoudt, kan sprake zijn van zogeheten laaggradige ontstekingen, waarbij het immuunsysteem langdurig geactiveerd blijft. Dit wordt in de volksmond vaak aangeduid als een verhoogde darmdoorlaatbaarheid of ‘lekkende darm’. Deze situatie kan klachten verergeren, omdat ontstekingen de tight junctions verder kunnen verstoren, waardoor de darm nog meer doorlaatbaar wordt.

Is een 'zonuline test' hetzelfde als een 'lekkende darm test'?

Veel mensen zoeken online naar een ‘lekkende darm test’ wanneer ze klachten ervaren die te maken kunnen hebben met een verstoorde darmbarrière. Hoewel ‘lekkende darm’ geen officiële medische diagnose is, wordt de term vaak gebruikt om een verhoogde darmdoorlaatbaarheid te beschrijven. De zonuline test is een wetenschappelijk onderbouwde test die inzicht geeft in dit proces. Zonuline is een eiwit dat een sleutelrol speelt in de regulatie van de doorlaatbaarheid van de darmwand. Door dit eiwit te meten, krijg je meer inzicht in de conditie van je darmbarrière.

Wanneer is deze test zinvol

Je kunt een zonuline test overwegen bij darmklachten of ontstekingsgerelateerde klachten die passen bij wat mensen vaak het ‘lekkende darm syndroom’ of ‘leaky gut’ noemen. Dit zijn bijvoorbeeld: Terugkerende buikklachten, zoals buikpijn, een opgeblazen buik of gasvorming.

• Obstipatie of diarree zonder duidelijke oorzaak.
• Maagklachten zoals brandend maagzuur, oprispingen of maagpijn.
• Verminderde weerstand, hoofdpijn, vermoeidheid of gewrichtsklachten.
• Klachten bij het prikkelbare darm syndroom (PDS), een veelvoorkomende aandoening waarbij de darmen verstoord functioneren.
• Voedselintoleranties, bijvoorbeeld voor gluten, zuivel, soja, eieren of noten.

De uitslag van deze test geeft je inzicht in je zonuline waarde, en daarmee mogelijk ook in de staat van je darmbarrière. Je komt er dus achter of je te maken hebt met een verhoogde doorlaatbaarheid van de darm. Op basis daarvan krijg je persoonlijk leefstijladvies. Als je waarde sterk afwijkt, raden we aan contact op te nemen met een arts.

Laaggradige ontstekingen en zonuline

Een verhoogde darm doorlaatbaarheid samen met de aanwezigheid van laaggradige ontstekingen wordt in verband gebracht met verschillende aandoeningen. Bijvoorbeeld verschillende darmontstekingsziektes zoals Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn, maar ook problemen met de lever of Diabetes type 2. Bij een hoge ontstekingswaarde is daarom van belang dat de conditie van de darmwand goed blijft zodat de klachten niet toenemen.

Relatie tussen zonuline en je microbioom

Darmbacteriën zijn erg belangrijk voor een gezonde darmwand. Je hebt schadelijke darmbacteriën, maar ook juiste “goede” darmbacteriën. Deze “goede” bacteriën spelen een positieve rol bij het gezond houden van je darmwand. We noemen dit ook wel butyraat producerende bacteriën. Deze bacteriën zorgen ervoor dat de bovenste laag cellen van de darmwand (epitheel cellen) gevoed worden, waardoor er een sterke darmwand ontstaat, zowel in de dunne darm als in de dikke darm. Bij een verhoogd zonuline niveau kan het daarom zinvol zijn om via een microbioom test te kijken of de darm genoeg butyraat producerende bacteriën bevat.