FSH test

Wat is FSH

Het follikel stimulerend hormoon (FSH) wordt aangemaakt in een kliertje in de hersenen; de hypofyse. Deze maakt ook het luteïniserend hormoon (LH) aan. Deze twee hormonen werken dan ook nauw samen bij de regulatie van de menstruatiecyclus. FSH zorgt voor de rijping van de eicel waarbij LH zorgt voor de eisprong. Samen zorgen ze voor het in stand houden van het gele lichaam (produceert oestrogeen en progesteron in twee weken na de eisprong). Ze stimuleren de eierstokken tot de aanmaak van de hormonen progesteron en oestrogeen. Bij mannen stimuleert FSH de zaadballen tot aanmaak van zaadcellen. Door FSH en LH samen worden de zaadballen gestimuleerd tot aanmaak van testosteron.

FSH en zwangerschap/vruchtbaarheid

Tijdens de eerste twee weken van de menstruatiecyclus zal de FSH waarde stijgen samen met het LH. Hierdoor wordt oestrogeen aangemaakt. Door FSH zal de eicel in zijn omhulsel (het Graafse follikel) rijpen. Door een korte maar hoge piek in de LH productie zal een eicel uit zijn rijpe follikel springen en vindt de eisprong plaats. Daarna zorgen LH en FSH dat het Graafse follikel waar de eicel uit is gesprongen verandert in het gele lichaam. Het gele lichaam maakt op zijn beurt weer geslachtshormonen progesteron en oestrogeen aan, waardoor de baarmoederwand zich klaarmaakt voor innesteling van de bevruchte eicel. Het progesteron remt de aanmaak van LH en FSH in de hypofyse waardoor aan het eind van de cyclus alle hormonen weer in balans zijn en deze opnieuw kan beginnen. Tijdens de zwangerschap zal de waarde FSH laag zijn om dat het hCG de functie van FSH gedeeltelijk overneemt. Heb je problemen met zwanger worden, dan kan het zijn dat je misschien een te laag FSH hebt. Doe dan de test om inzicht te krijgen in het niveau van jouw FSH.

Het hormoon FSH en overgang

Doordat naarmate de overgang nadert minder eicellen meer over zijn neemt ook de werking van de eierstokken af. Hierdoor wordt er minder progesteron aangemaakt. Progesteron zorgt voor remming van de aanmaak van LH en FSH. Tijdens de overgang zal de FSH waarde dus stijgen doordat het progesteron de aanmaak hiervan niet meer remt. Dit kan voor vervelende klachten zorgen zoals opvliegers, hoofdpijn, stemmingswisselingen en een onregelmatige cyclus. Denk jij dat je in de overgang bent? In dat geval kan je je FSH testen bij overgangsklachten en kom erachter wat de status is van jouw cyclus.

De test: voor wie.

De FSH test is geschikt voor vrouwen die het vermoeden hebben in de overgang te zijn. Heb jij last van opvliegers, stemmingswisselingen, een onregelmatige cyclus, nachtzweten, droge slijmvliezen (vagina), minder zin in seks, hoofdpijn, slaapproblemen of pijnlijke gewrichten? Misschien ben je dan wel in de overgang. De FSH bloedtest kan je daarbij een indicatie geven of je in de overgang bent of niet. Tegen de overgang kan je helaas niks doen, maar wel kunnen we je tips geven om deze vervelende overgangsklachten te verlichten. Eventueel kan een uitgebreide hormoontest bij overgangsklachten je nog meer inzicht en gerichte adviezen hierin geven. Ook kan de FSH bloedtest je inzicht geven in de status van jouw menstruele cyclus. Bij een te lage waarde kan het zijn dat je moeite hebt om zwanger te worden. Ook bij mannen bevat het bloed een klein beetje FSH. Wanneer het bij mannen zinvol is om een FSH test te doen lees je verderop. 

Uitgebreide hormoontest:

Heb je het vermoeden dat je in de overgang bent of wil je meer weten over de status van jouw hormoonhuishouding? Dan is het verstandig om een uitgebreide hormoontest te doen. Deze test meet de waarde van de hormonen LH, FSH, progesteron en oestrogeen in een. Deze vrouwelijke hormonen spelen een belangrijke rol in de menstruatiecyclus en veranderen sterk van waarde tijdens de overgang. Bij deze test krijg je dus gericht inzicht in de toestand van jouw hormoonhuishouding en de stand van zaken omtrent de overgang. Ook hierbij krijg je uiteraard bij afwijkende waardes tips en adviezen hoe je deze waardes kan herstellen en je jouw klachten kan verlichten.

FSH bij mannen

Ook bij mannen bevat het lichaam een kleine hoeveelheid FSH. Bij mannen zorgt FSH vanaf de pubertijd voor de aanmaak en rijping van zaadcellen. Dit speelt dus een belangrijke rol bij de vruchtbaarheid. Hiernaast is FSH, samen met LH nodig, om de aanmaak van testosteron te stimuleren.

FSH en Testosteron

FSH is een stofje dat door een klier in de hersenen, de hypofyse, wordt afgegeven aan het bloed. Door dit stofje wordt de aanmaak van testosteron gestimuleerd in de bijnieren en teelballen. Om precies te weten hoeveel FSH er moet worden afgegeven reageren de hersenen op de hoeveelheid testosteron in het lichaam. Concreet: bij een laag testosteron geven de hersenen meer FSH af om de aanmaak van testosteron te stimuleren. Andersom wordt er door de hersenen maar weinig FSH afgegeven als de hoeveelheid testosteron in het lichaam hoog is.

Het gebruik van testosteron of supplementen staat dit mechanisme in de weg. Als het testosteron niveau op deze wijze hoog wordt gehouden, dan krijgen de hersenen geen prikkel om FSH af te geven. Als gevolg daalt de hoeveelheid FSH in het bloed en dit kan de aanmaak en rijping van zaadcellen belemmeren. Bij twijfel hierover is een bloedtest de enige manier om te weten te komen of jouw FSH waarde aan de referentie voldoet.