Progesteron

Het hormoon progesteron

Progesteron is een vrouwelijk geslachtshormoon, het speelt een belangrijke rol in het reguleren van je menstruatiecyclus. Het progesterongehalte schommelt tijdens de menstruatiecyclus en bereikt een week voor de menstruatie een piek. Maar wat is de functie van het hormoon progesteron? Progesteron zorgt ervoor dat een eventueel bevruchte eicel goed kan innestelen. Ook wordt door het hormoon het baarmoederslijmvlies goed in stand gehouden tijdens de zwangerschap. Naast deze functies staat progesteron er ook om bekend een kalmerende invloed te hebben, zo helpt het bij het verbeteren van de slaapkwaliteit en geeft progesteron een algemeen gevoel van ontspanning.

Wanneer het progesterongehalte te laag is, kun je verschillende klachten ervaren. Problemen met je gewicht, migraine en opvliegers zijn hier enkele voorbeelden van. Een tekort aan progesteron komt vooral voor bij vrouwen boven de 40 jaar en na de overgang.

Het hormoon progesteron is belangrijk voor om het baarmoederslijmvlies in stand gehouden tijdens de zwangerschap.

Progesteron en zwangerschap

Progesteron speelt gedurende de hele zwangerschap een belangrijke rol. Vanaf de veertiende week van de zwangerschap zorgt de placenta voor de aanmaak van het hormoon. Progesteron zorgt er tijdens de zwangerschap voor dat je immuunsysteem de embryo niet afstoot door het samentrekken van baarmoederspieren. Onder invloed van progesteron wordt een slijmprop gevormd die de baarmoedermond afsluit. Deze slijmprop biedt bescherming tegen infecties van buitenaf en zorgt er ook voor dat een tweede zwangerschap niet mogelijk is.

Voor de placenta helemaal ontwikkeld is en deze taak overneemt, zorgt progesteron ervoor dat klieren in je baarmoeder de embryo van voedsel voorzien. Ook draagt het bij aan de groei van melkklieren in de borsten voor borstvoeding. Naarmate het einde van je zwangerschap nadert, vermindert de aanmaak van progesteron. Een gevolg hiervan is dat de spieren in de baarmoeder zich beter kunnen samentrekken tijdens de weeën bij de bevalling.

Progesteron en de menstruatiecyclus

Progesteron en oestrogeen zijn de belangrijkste hormonen betreffende het uitoefenen van invloed op de vruchtbaarheidscyclus. Als deze hormonen goed in balans zijn, zal je menstruatiecyclus regelmatiger zijn dan wanneer er geen sprake is van een goed evenwicht. De menstruatiecyclus kan in lengte variëren maar duurt meestal tussen de 23 of 35 dagen. Je kunt de cyclus in twee delen opsplitsen. Het gedeelte voor de ovulatie of eisprong wordt de folliculaire fase genoemd. In deze fase speelt progesteron, in tegenstelling tot oestrogeen, geen grote rol. Het tweede gedeelte van de menstruatiecyclus wordt de luteale fase genoemd en start na de eisprong. De luteale fase ligt, ongeacht de totale lengte van de cyclus, altijd tussen de 12 en 16 dagen. Bij een eisprong zorgt de hypofyse ervoor dat het follikelsturend en het luteïniserend hormoon aangemaakt worden. Deze twee hormonen zorgen ervoor dat er een seintje wordt gegeven voor de aanmaak van progesteron. De hoeveelheid oestrogeen neemt in deze fase af, het progesteronniveau wordt juist hoger. Voor de luteale fase wordt het bereik tussen de 150 en 350 pg/ml als referentie aangehouden. Het hormoon progesteron helpt het baarmoederslijmvlies zich goed voor te bereiden voor een innesteling van een bevruchte eicel. Ook houdt het de baarmoederwand in goede conditie. Verder wordt de aanmaak van het luteïniserend hormoon door progesteron afgeremd om ervoor te zorgen dat er geen nieuwe eicellen gaan rijpen. Als er geen bevruchting plaats vindt, zal het progesteronniveau weer dalen en het baarmoederslijmvlies worden afgestoten. De menstruatie komt dan op gang.

Progesteron en overgang

Als vrouw word je geboren met een voorraad eicellen. Hier komen nooit meer eicellen bij, de voorraad wordt gedurende de jaren dat je menstrueert dus steeds kleiner. Als er minder eicellen over zijn, wordt er minder progesteron aangemaakt. Na verloop van tijd is de voorraad zo klein dat er geen sprake meer is van een eisprong, je komt dan in de menopauze. De periode voor de menopauze noemen we de overgang, deze vindt meestal plaats op een leeftijd tussen 45-55 jaar. Door hormoonschommelingen kun je last krijgen van typische overgangsklachten zoals opvliegers, hoofdpijn, onregelmatige menstruatie en premenstruele klachten zoals een opgeblazen gevoel, stemmingswisselingen of gespannen borsten. De menstruatie zelf duurt tijdens de overgang vaak langer, is heviger en kan gepaard gaan met veel pijn.