Wat te doen bij brandend maagzuur

Heb je last van brandend maagzuur en wil je weten wat je eraan kunt doen? Op deze pagina vind je 10 praktische tips om brandend maagzuur te verlichten en onder controle te krijgen. Je ontdekt wat je beter wel en niet kunt eten bij brandend maagzuur (inclusief voorbeelddagmenu) en welke leefstijl helpt om klachten te verminderen en te voorkomen.

Voordat je direct naar oplossingen kijkt, is het belangrijk om inzicht te krijgen in de oorzaken van brandend maagzuur. Deze kunnen variëren van voedingskeuzes en stress tot lichamelijke factoren zoals een middenrifbreuk. Op onze pagina over de oorzaken van brandend maagzuur lees je hier meer over.

Tips bij brandend maagzuur

Brandend maagzuur kan erg vervelend zijn, maar gelukkig zijn er verschillende manieren om je klachten te verlichten en je lichaam te ondersteunen. Hieronder vind je 10 praktische tips die je direct kunt toepassen om je maag en slokdarm te ontlasten.

1. Eet rustig en bewust

Snel eten en weinig kauwen kan maagzuur verergeren. Neem de tijd voor je maaltijd:

• Kauw goed op je eten: veel mensen kauwen maar een paar keer op een hap voordat ze doorslikken. Probeer eens te tellen hoe vaak jij kauwt, en kijk of je dat aantal kunt verdubbelen. Voor stevig voedsel zoals vlees of brood is zo’n 20 keer kauwen een goed richtpunt. Bij zachtere producten, zoals yoghurt of fruit, hoef je minder vaak te kauwen, maar ook dan helpt bewust eten om je spijsvertering te optimaliseren.
• Leg tussendoor je bestek neer om niet te schrokken.
• Vermijd praten tijdens het eten om inslikken van lucht te voorkomen.

Rustig eten zorgt ervoor dat je maag minder snel overvol raakt en het eten beter wordt verteerd, waardoor de kans op brandend maagzuur kleiner wordt.

2. Neem 3 normale maaltijden per dag

Neem 3 maaltijden per dag op een klein bordje om een overvolle maag te voorkomen met maximaal 1 tussendoortje. Daardoor eet je niet te veel en geef je je maag de kans om tussen de maaltijden tot rust te komen.

3. Eet op regelmatige tijden en niet te laat op de avond

Onregelmatig eten of maaltijden overslaan kan zorgen voor schommelingen in de maagzuurproductie en de spijsvertering verstoren. Door vaste eetmomenten aan te houden, voorkom je pieken in de maagzuurproductie en ondersteun je een stabiele spijsvertering. Eet bij voorkeur op tijden dat je goede trek hebt. Als je bij het wakker worden geen honger hebt, is het prima om wat later te ontbijten dan je gewend bent.

Eet maximaal drie uur voor het slapengaan voor het laatst, zodat je niet met een volle maag naar bed gaat. Dit verkleint de kans op reflux en ondersteunt de nachtrust. Drink bij voorkeur ook geen grote hoeveelheden vlak voor het slapen; een klein glas water kan prima, maar veel drinken kan de spijsvertering belasten of je slaap onderbreken doordat je ’s nachts moet plassen.

4. Drink 1,5 - 2 liter per dag, maar niet tijdens het eten

Drink 1,5 - 2 liter water of (kruiden)thee per dag, maar neem het liever voor of 1-1,5 uur na de maaltijd.

• Tijdens het eten veel drinken, rekt je maag op en verhoogt de druk, wat maagzuur omhoog kan duwen.
• De pH-waarde van je maagzuur verandert, waardoor je spijsvertering trager kan worden.
• Minder goede vertering kan leiden tot een opgeblazen gevoel, gasvorming, diarree of obstipatie (verstopping).

Door te drinken voor of ruim na de maaltijd houd je de maaginhoud kleiner en verminder je het risico op reflux en andere spijsverteringsklachten.

5. Ga na het eten niet direct liggen en beweeg voldoende

Liggen kort na het eten vergroot de kans dat maagzuur terugstroomt naar de slokdarm. Blijf liever na de maaltijd even zitten en ga een uurtje later rustig wandelen. Het is belangrijk om dagelijks minimaal 30 minuten te bewegen om obstipatie (verstopping) te voorkomen.

6. Verhoog het hoofdeinde van het bed

Door het hoofdeinde van je bed ongeveer 10 centimeter omhoog te zetten, kun je nachtelijke refluxklachten verminderen. Wanneer je bovenlichaam iets hoger ligt, kan zwaartekracht helpen voorkomen dat maagzuur tijdens het slapen terugvloeit naar de slokdarm. Gebruik een extra kussen of zet je elektrisch bed wat meer omhoog bij het hoofdeinde.

7. Vermijd intensieve inspanning vlak na het eten

Ga liever niet direct sporten na een maaltijd, maar laat je eten minimaal een uur zakken. Intensieve beweging kan namelijk de druk in de buikholte verhogen, wat maagzuurklachten verergert. Je kunt er beter voor kiezen om je maaltijd na het sporten te eten. Dat ondersteunt niet alleen je spijsvertering, maar draagt ook bij aan een beter herstel. Wil je wel iets eten voor het sporten, kies dan iets kleins zoals een handje walnoten of een banaan.

8. Vermijd strakke kleding rond je buik

Strakke broeken en riemen kunnen de druk op je maag verhogen en zo reflux uitlokken. Losse kleding helpt om de natuurlijke spierspanning rond je maag en slokdarm te behouden, waardoor maagzuur minder snel omhoog komt.

9. Zorg voor een gezond gewicht

Overgewicht vergroot de druk op je buik, vooral wanneer je zit of ligt, wat de kans op brandend maagzuur verhoogt. Zelfs een kleine gewichtsafname (5% gewichtsreductie of afname van de buikomvang) kan de druk op je maag verminderen en zo klachten van brandend maagzuur helpen verlichten. Daarbij heeft het ook andere gezondheidsvoordelen, zoals het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten. Een diëtist kan je ondersteunen bij het afvallen.

10. Maagzuurremmers als tijdelijke ondersteuning

Tijdelijk gebruik van maagzuurremmers kan tijdelijk helpen bij maagzuurklachten (maximaal 2-4 weken). Gebruik ze liever niet langdurig.

Let op:

• Ze lossen de onderliggende oorzaak niet op.
• Langdurig gebruik kan leiden tot een tekort aan vitamine B12, omdat de opname van deze vitamine afhankelijk is van maagzuur, dat bij langdurige onderdrukking minder beschikbaar is.
• Symptomen van te weinig maagzuur lijken vaak op symptomen van te veel maagzuur.

Advies: overleg altijd met je huisarts bij blijvende klachten of als je medicatie wilt afbouwen.

Wat niet eten bij brandend maagzuur

Sommige voedingsmiddelen prikkelen de maagwand of verslappen de sluitspier tussen maag en slokdarm, wat brandend maagzuur kan verergeren.

Vermijd daarom:

• Vetrijke en gefrituurde gerechten: zoals friet, pizza en shoarma.
• Pittige kruiden: zoals sambal en chilipeper.
• Zware, vetrijke bereidingen: bijvoorbeeld bakken in veel olie of boter.
• Kant-en-klare sauzen en soepen: en andere varianten die zwaar vallen.
• Zure producten: zoals tomatensaus, citrusvruchten en vruchtensappen.
• Suikerrijke voedingsmiddelen: zoals chocolade, taart en ander zoetigheid.
• Koffie: cafeïne en andere stoffen verslappen de sluitspier tussen slokdarm en maag.
• Alcoholische dranken: ook alcoholvrij bier/wijn – deze verslappen de sluitspier en stimuleren de maagzuurproductie; alcoholvrije varianten bevatten vaak nog alcohol, koolzuur of zuren.
• Frisdranken: inclusief suikervrije varianten – bevatten vaak koolzuur en zuren die de maag kunnen irriteren en de kans op reflux vergroten.
• Rauwe ui en knoflook: kunnen de maag en darmen irriteren.
• Kauwgom en snoep: zorgen voor inslikken van lucht en bevatten vaak zoetstoffen die gasvorming veroorzaken.

Door deze producten te beperken of te vermijden, kun je maagzuurklachten vaak aanzienlijk verminderen. Het Voedingscentrum benadrukt dat de reactie op voedingsmiddelen bij brandend maagzuur per persoon kan verschillen. Wat bij de één klachten veroorzaakt, hoeft bij een ander geen problemen te geven. Het is daarom belangrijk om te ontdekken welke voedingsmiddelen jouw klachten verergeren en deze te vermijden. Wil je persoonlijk advies waarbij je te weten komt welke voeding jij beter kunt vermijden? Overweeg dan een intolerantie test.