In dit artikel lees je:
Wat is maagzuur precies?
Maagzuur, oftewel het zure vocht dat je maag produceert, speelt een essentiële rol bij het verteren van voedsel. Dit krachtige zuur breekt voedingsstoffen - zoals eiwitten, koolhydraten en vetten - af en beschermt tegen bacteriën. Soms stroomt maagzuur echter omhoog naar de slokdarm, wat een brandend gevoel kan geven in de borst of keel. Normaal voorkomt een sluitspier tussen de slokdarm en de maag dit, maar als deze niet goed werkt, kan er zure reflux optreden. Dit is het terugstromen van maaginhoud naar de slokdarm.
Maagzuurklachten komen vrij vaak voor: in Nederland heeft ongeveer 20% van de volwassenen wel eens last van refluxklachten en ongeveer 5% van de bevolking ervaart dagelijks klachten (Richtlijn Gastro-oesofageale Refluxziekte van de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen uit 2010). In België zijn de cijfers vergelijkbaar, met een geschatte prevalentie van 15–20%. Daarnaast heeft maar liefst 25% van de zwangere vrouwen last van brandend maagzuur.
Hoewel vaak wordt gedacht dat klachten altijd door te veel maagzuur ontstaan, is een tekort aan maagzuur juist vaker de oorzaak. Een tekort aan maagzuur kan namelijk leiden tot vergelijkbare klachten als een teveel aan maagzuur, zoals oprispingen en een opgeblazen gevoel. Om die reden is een maagzuurremmer vaak geen goed idee, zeker als je last hebt van je spijsverteringsproblemen. Neem wel altijd contact op met je huisarts als je medicatie wilt afbouwen.
Nieuw: we bieden een test aan waarmee je eenvoudig inzicht krijgt in je spijsvertering. Met de darmtest vertering ontdek je hoe goed je vetten, koolhydraten en vezels worden verteerd. Daarbij krijg je informatie over de pH-waarde (zuurtegraad), consistentie en kleur van je ontlasting. Kom erachter of jouw maagklachten veroorzaakt worden door spijsverteringsproblemen.
Symptomen van maagzuur
Maagzuur symptomen kunnen uiteenlopen. Hier leggen we per symptoom kort uit hoe ze ontstaan:
- Brandend maagzuur in borst of keel: door terugvloeiend maagzuur kan de gevoelige slijmvlieslaag van de slokdarm geïrriteerd raken. Dit gebeurt vooral na het eten of tijdens het liggen, omdat het maagzuur dan makkelijker omhoog komt.
- Oprispingen, boeren of zure smaak in de mond: wanneer de maaginhoud via de slokdarm omhoog komt, proef je het zuur of voel je gasvorming.
- Misselijkheid of keelpijn: het zuur kan de keel irriteren, waardoor een zeurende pijn of misselijk gevoel ontstaat.
- Hoesten, kriebel of slijm in de keel: chronische irritatie door zuur kan een beschermende slijmproductie of prikkelhoest veroorzaken.
- Slaapproblemen of benauwd gevoel: wanneer je ligt, kan maagzuur makkelijker omhoog stromen, wat kan zorgen voor een branderig gevoel, hoesten of een drukkend gevoel op de borst dat de ademhaling verstoort. Hierdoor kun je je ook benauwd voelen.
Oorzaken van maagzuurklachten
Maagzuurklachten kunnen door verschillende factoren worden veroorzaakt. Hieronder bespreken we de belangrijkste oorzaken:
1. Voeding
Voeding speelt een grote rol bij het ontstaan van maagzuurklachten. De meest voorkomende voedingsgerelateerde oorzaken zijn: Vet eten: dit vertraagt de maaglediging en vermindert de sluitkracht van de onderste slokdarmsluitspier, waardoor maagzuur makkelijker omhoog kan komen.
- Pittig eten: dit kan het maagslijmvlies irriteren (door capsaïcine) en heeft mogelijk een directe invloed op de onderste slokdarmsluitspier, wat de kans op brandend maagzuur vergroot. Lees op onze pagina ‘Wat te doen bij brandend maagzuur’ wat je het beste wel en niet kunt eten, inclusief een voorbeelddagmenu.
- Te weinig vezels eten: een vezelarm dieet vertraagt de spijsvertering, wat de druk in de buik kan verhogen en reflux kan verergeren.
- Koffie, alcohol, frisdrank: deze dranken ontspannen de sluitspier tussen de maag en de slokdarm, waardoor maaginhoud eenvoudiger terug kan stromen.
- Histamine-intolerantie: bij deze intolerantie kun je histamine niet goed afbreken. Dit is een stof die voorkomt in bijvoorbeeld oude kaas, tomaat, spinazie, wijn en bepaalde vissoorten. Lees meer over een histamine-intolerantie op onze pagina.
- Intolerantie: heb je vaak last van maagzuur na het eten van bepaalde voedingsmiddelen? Misschien heb je dan wel een voedselintolerantie, bijvoorbeeld voor gluten (een eiwit uit granen zoals tarwe, rogge en gerst) of lactose (de melksuiker die voorkomt in melk en zuivelproducten). Een intolerantietest kan dan inzicht geven in mogelijke voedselovergevoeligheden die je klachten verergeren.