Maagklachten

Wat zijn maagklachten?

Last van maagklachten, zoals maagpijn, brandend maagzuur, misselijkheid, boeren of een opgeblazen gevoel? Je bent niet de enige: jaarlijks ervaart 1 op de 4 volwassenen in Nederland weleens maagklachten (RIVM, Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor 2022). Vaak is er geen duidelijke medische oorzaak, zoals bij functionele maagklachten of het prikkelbare darm syndroom (PDS).

Chronische maagklachten zijn maagklachten die langer dan enkele weken aanhouden of steeds terugkeren, ondanks aanpassingen in voeding of leefstijl. In dit artikel lees je wat de oorzaken kunnen zijn en welke testen je kunnen helpen om inzicht te krijgen in jouw spijsvertering.

Heb je regelmatig last van maagklachten? Met de verteringstest ontdek je hoe goed je vetten, koolhydraten en vezels worden verteerd. Daarbij krijg je informatie over de pH-waarde (zuurtegraad), consistentie en kleur van je ontlasting. Kom erachter of jouw maagklachten veroorzaakt worden door spijsverteringsproblemen.

Symptomen van maagklachten

De symptomen bij maagklachten verschillen per persoon. Hieronder vind je de meest voorkomende maagklachten en hun mogelijke betekenis:

• Opgeblazen gevoel: dit komt vaak door het inslikken van te veel lucht, gisting van onverteerde koolhydraten of vertraagde vertering. Meestal voel je je na het eten snel vol en heb je een opgezette buik. Lees meer over de oorzaken van een opgeblazen buik.
• Winderigheid en rommelende darmen: dit gaat regelmatig samen met darmklachten en verteringsproblemen. Het kan samengaan met een verhoogde druk in de maag of buikpijn. Op onze pagina over winderigheid en rommelende darmen kun je hier uitgebreid over lezen.
• Misselijkheid: dit is een signaal van een verstoorde maagfunctie, vaak bij maagzuur, vet eten, stress of na medicatie. Lees hier meer over de oorzaken van misselijkheid.
• Brandend gevoel of brandend maagzuur: vaak komt dit door een maaginhoud die terugstroomt in de slokdarm. Vaak wordt dit erger bij liggen, of na vet of pittig eten. Bekijk de pagina over brandend maagzuur.
• Boeren: ontstaat wanneer lucht uit de maag omhoog komt en via de mond ontsnapt. Dit gebeurt vaak als je tijdens het eten of drinken lucht inslikt, bijvoorbeeld door haastig te eten, te praten tijdens het eten of koolzuurhoudende dranken te drinken.
• Verminderde eetlust: komt onder andere voor bij langdurige misselijkheid, stress of hormonale verstoringen.
• Maagpijn of krampen: dit is drukkende of stekende pijn rond de maagstreek. Vaak wordt dit erger bij stress, een maagzweer of infectie. Lees meer op de pagina over buikpijn.
• Braken: dit kan vooral voorkomen wanneer je last hebt van een voedselvergiftiging, maagontsteking of migraine.

Gerelateerde klachten:

• Maagklachten en rugpijn: vooral bij hoge rugpijn kan dit samengaan met spanningen in de maagstreek en zo maagklachten veroorzaken.
• Duizeligheid: dit kan optreden bij misselijkheid, lage bloeddruk of verstoorde maag-darmfunctie.
• Hartkloppingen: soms komt dit voor door stress of een vol gevoel dat op het middenrif drukt.
• Vermoeidheid: langdurige verteringsproblemen of slechte opname van voeding kunnen je energie verlagen.
• Obstipatie: verstopping verhoogt de druk op de maag en kan zo misselijkheid of maagklachten veroorzaken. Bekijk onze pagina over obstipatie.
• Costochondritis en maagklachten: soms lijkt maagpijn op pijn in de borstkas, terwijl het in werkelijkheid gaat om een ontsteking aan het borstbeen (costochondritis). Deze pijn zit meestal gelokaliseerd bij het borstbeen of de ribben en is drukgevoelig, in tegenstelling tot echte maagklachten. Costochondritis kan ontstaan na intensief hoesten, een val, een verkeerde beweging of overbelasting van de borstspieren, en komt vaker voor bij mensen die veel fysiek inspannen of een slechte houding hebben.
• Bittere smaak in de mond bij maagklachten: een bittere smaak in de mond kan duiden op oprispingen van gal of maagzuur. Dit komt vaak voor bij brandend maagzuur of reflux, vooral na het eten of bij liggen. Soms wijst het ook op een verstoorde lever- of galfunctie.

Oorzaken van maagklachten

Maagklachten kunnen ontstaan door een combinatie van lichamelijke, hormonale, medicinale en leefstijlgerelateerde factoren. In onderstaande tabel vind je de meest voorkomende oorzaken van maagklachten met een korte toelichting:

Als je op zoek bent naar de oorzaak van jouw maagklachten, is het belangrijk om te kijken naar verschillende categorieën. Maagklachten ontstaan vaak door een combinatie van lichamelijke, hormonale, medicinale en leefstijlgerelateerde factoren:

1. Medische oorzaken

Misselijkheid kan het gevolg zijn van lichamelijke processen of onderliggende aandoeningen. Veelvoorkomende medische oorzaken zijn:

• Candida-overgroei: een overmatige groei van Candida – een gist die van nature in het lichaam voorkomt – kan het microbioom verstoren en leiden tot spijsverteringsproblemen en misselijkheid. In kleine hoeveelheden is Candida onschadelijk, maar bij een verstoorde darmflora, verminderde weerstand of na antibioticagebruik kan het uit balans raken. Doe de gisten- en schimmeltest om te kijken of dit de oorzaak is.

• Buikgriep en maag-darminfecties: bijvoorbeeld buikgriep of voedselvergiftiging. Deze veroorzaken irritatie van het maag-darmkanaal en leiden tot misselijkheid, braken en diarree. De klachten ontstaan vooral door een directe infectie van de maag of darmen en de reactie van het immuunsysteem daarop. Bij voedselvergiftiging spelen vaak ook toxines van bacteriën een rol. Het microbioom (darmflora) kan daarbij tijdelijk uit balans raken, wat de klachten verder kan verergeren.
• Maagklachten na galblaasverwijdering: de vetvertering verandert, waardoor maag en darmen gevoeliger kunnen reageren. Dit geeft sneller een misselijk gevoel, vooral na vet eten.
• Chronische darmklachten (zoals PDS): PDS en andere darmproblemen gaan vaak samen met misselijkheid, een opgeblazen gevoel en buikklachten. Stress en voeding kunnen dit verergeren. Lees meer over PDS en de oorzaken.
• Maagzweer: een maagzweer veroorzaakt ontstekingen die het braakcentrum prikkelen, wat kan leiden tot terugkerende misselijkheid en andere maagklachten. Lees meer over de oorzaken van een maagzweer.
• Helicobacter pylori: deze bacterie nestelt zich in het maagslijmvlies en kan daar ontstekingen of zweren veroorzaken, met name voelbaar na het eten. Binnenkort is de Helicobacter pylori test beschikbaar bij Mijnlabtest.

2. Medicatiegebruik

Het gebruik van medicijnen kan maagklachten veroorzaken, zoals:

• Ibuprofen en maagklachten: kan het maagslijmvlies irriteren en ontstekingen veroorzaken.
• Paracetamol en maagklachten: meestal milde maagklachten, maar soms belastend voor gevoelige magen.
• Maagklachten na antibiotica: verstoren het evenwicht in je darmflora, wat ook effect kan hebben op je maagfunctie.
• Zware ontstekingsremmende medicijnen: oxycodon, morfine, antidepressiva en NSAID’s (ontstekingsremmende medicijnen, zoals aspirine en ibuprofen) kunnen ook maagklachten veroorzaken. Dit effect is vaak sterker wanneer je het op een lege maag inneemt of langdurig gebruikt.

3. Hormonale oorzaken

Hormonale veranderingen kunnen invloed hebben op de maagwerking en het zenuwstelsel. Vaak komen maagklachten voor in de volgende fases:

• Maagklachten en zwangerschap: in het eerste trimester stijgt het hCG-hormoon snel, wat het braakcentrum in de hersenen stimuleert. Dit vertraagt de maaglediging, waardoor maagzuur en misselijkheid ontstaan.
• Overgang en maagklachten: de schommelingen in oestrogeenniveau kunnen het autonome zenuwstelsel ontregelen. Hierdoor kun je maagklachten ervaren, zoals brandend maagzuur of misselijkheid, naast andere klachten zoals opvliegers.
• Menstruatie: de daling van oestrogeen en progesteron vlak voor en tijdens de menstruatie kan invloed hebben op het zenuwstelsel en de spijsvertering. Dit veroorzaakt soms maagklachten, verminderde eetlust of misselijkheid. Tijdens de eisprong kunnen deze klachten ook optreden.

Doe de hormonen speeksel test en kom erachter of je maagklachten hebt doordat je hormonen uit balans zijn!

4. Voeding en leefstijl

Wat en hoe je eet, is ook van belang. Hieronder lees je welke soorten eetgewoonten maagklachten na het eten kunnen triggeren:

• Te veel of te snel eten: grote hoeveelheden voedsel of te snel eten (vooral in de avond) kunnen je maag overbelasten. Hierdoor zet de maag uit en wordt de maaglediging vertraagd. Dit kan een opgeblazen gevoel, misselijkheid of druk op de maag veroorzaken, vooral direct na de maaltijd.
• Maagklachten bij het liggen: bij sommige mensen verergeren de klachten bij liggen of ’s nachts (nachtelijke maagklachten). Dit kan duiden op reflux of vertraagde maaglediging. Eet daarom niet te laat en vermijd vet of zwaar voedsel in de avond.
• Vetrijk eten: maaltijden met veel vet (zoals gefrituurd voedsel, snacks of volvette zuivel) worden langzaam verteerd. Daardoor blijft het eten langer in je maag en ontstaat er extra druk op de maagwand. Dit kan leiden tot maagpijn, oprispingen of een brandend gevoel.

Op onze pagina maagklachten na het eten kun je hier uitgebreid over lezen. Je vindt hier leefstijltips en wat je beter wel en niet kunt eten bij maagklachten.