Buikpijn
De symptomen, test de oorzaak en wat eten bij buikpijn

diëtist darmgezondheid
Eindredactie: Sam Bracke, content specialist & bewegingsdeskundige
In dit artikel lees je:
Hoe herken je buikpijn?
Buikpijn is een pijnlijk of drukkend gevoel in de buik dat kan variëren van mild en zeurend tot hevig en krampend. Vaak voelt het als een zeurende pijn, drukkende pijn of scherpe steken. De pijn kan aanwezig zijn in specifieke gebieden, zoals de onderbuik, linksonder of rechtsonder, maar ook in de bovenbuik of rondom de navel. Het kan samengaan met andere symptomen, zoals misselijkheid, diarree, of een opgeblazen gevoel. Sommige mensen ervaren buikpijn na het eten, waarbij ook rommelende darmen, boeren of zelfs braken kunnen optreden. Als je regelmatig buikpijn hebt, zoals elke dag of na het eten, kan dit wijzen op een onderliggende oorzaak zoals constipatie (verstopping) of maagproblemen.
Het is belangrijk om goed te letten op de locatie en aard van de pijn, bijvoorbeeld hevige buikpijn in de onderbuik of misselijkheid en koorts. Dit kan namelijk helpen bij het bepalen van de juiste behandeling. Ben je benieuwd naar de bekendste oorzaken van buikpijn bij zowel mannen als vrouwen, welke testen zinvol zijn en wat je tegen buikpijn kunt doen? Lees dan snel verder!
Je kunt ook meteen de darmtest vertering bestellen om een zo compleet mogelijk inzicht te krijgen in de mogelijke oorzaken van jouw buikpijn.
Oorzaken van buikpijn
Er zijn veel verschillende oorzaken van buikpijn. Door de verschillende oorzaken van buikpijn te herkennen, kun je beter bepalen welke aanpak nodig is om de klachten te verlichten. Hieronder vind je de meest voorkomende oorzaken die zowel kunnen voorkomen bij mannen als vrouwen.
Buikpijn door voeding
Buikpijn kan ontstaan na het eten, vooral bij vetrijke, pittige of grote maaltijden. Veel koffie en alcohol is ook vaak een trigger. Te veel of juist te weinig eten kan ook leiden tot buikpijn. Bij sommige mensen treedt buikpijn op tijdens het eten, terwijl anderen last krijgen na het eten van bepaald voedsel. Buikpijn komt niet alleen door het eten van beschimmeld brood of ander bedorven voedsel, maar kan ook komen door een allergie of intolerantie. Zo komt een lactose-intolerantie en een overgevoeligheid voor gluten of fructose (vruchtensuiker) vaak voor. Daarnaast kan een histamine-intolerantie ook voorkomen als je overgevoelig bent voor voedsel met veel histamine, zoals kaas, spinazie en tomaat. Indien je snel last krijgt van buikpijn rondom het eten, dan is het aan te raden om de darmtest vertering te doen.
Voedselintolerantie test
- Bij mensen met buikpijn komen voedselintoleranties vaker voor.
- Een voedselintolerantie geeft klachten omdat bepaald voedsel slecht verteerd wordt.
- Tot 287 voedselintoleranties kunnen worden getest.
- Kom te weten of een voedselintolerantie de oorzaak van jouw klachten kan zijn
Buikpijn door stress
Spanningsbuikpijn komt vaak voor bij mensen die veel stress ervaren. Stress kan veroorzaakt worden door drukte op werk of in de thuissituatie, maar ook vanwege een ziekte, bepaalde symptomen, een trauma, zorgen of angsten. Uiteindelijk kan stress leiden tot verkrampingen in de buik en problemen met de spijsvertering, wat buikpijn en ongemak veroorzaakt.
Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
PDS is een veelvoorkomende oorzaak van chronische buikpijn. Het wordt gediagnosticeerd wanneer andere medische oorzaken, zoals een darmontsteking, glutenintolerantie of kanker, zijn uitgesloten. Mensen met PDS ervaren vaak buikpijn na het poepen of eten. Deze pijn kan variëren van mild tot ernstig en wordt vaak verergerd door bepaalde voedingsmiddelen of stress. Lees hier meer over wat PDS is en wat je eraan kunt doen.
Maagzweer
Een maagzweer, ook wel ulcus genoemd, ontstaat door beschadiging van de maagwand of het begin van de dunne darm. Dit kan buikpijn veroorzaken, meestal in de bovenbuik. De pijn kan verergeren op een lege maag of na het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Neem bij het vermoeden van een maagzweer spoedig contact op met je huisarts.
Darmontsteking
Chronische darmontstekingen zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa veroorzaken vaak buikpijn. Deze aandoeningen leiden tot ontstekingen in het spijsverteringskanaal, wat kan resulteren in pijn, diarree en gewichtsverlies. Acute darmontstekingen, zoals gastro-enteritis of een blindedarmontsteking (appendix), kunnen ook hevige buikpijn veroorzaken, vaak samen met diarree en braken. Lees meer over de symptomen en oorzaken van een darmontsteking.
Disbalans in het microbioom
Buikpijn kan ook worden veroorzaakt door een disbalans in je microbioom (darmflora). Het microbioom speelt een belangrijke rol in de spijsvertering en je immuunsysteem. Wanneer de balans tussen goede en schadelijke bacteriën verstoord raakt, kan dit leiden tot klachten zoals buikpijn, gasvorming en een opgeblazen gevoel.
Infecties, gisten en schimmels
Buikpijn kan een symptoom zijn van verschillende infecties, zoals een blaasontsteking of een schimmelinfectie. Daarnaast kunnen ook virale infecties, zoals de griep, buikpijn veroorzaken. De gist Candida kan ook buikpijn veroorzaken. Wij bieden een darmtest aan waarbij je de overgroei van gisten en schimmels in de darmen kunt meten. De test identificeert de soorten Candida albicans, Candida glabrata en Rhodotorula rubra en geeft inzicht in het totaal aantal gisten en schimmels.
Galstenen
Mensen met galstenen ervaren vaak hevige buikpijn, vooral na het eten van vetrijke maaltijden. De pijn zit meestal in de bovenbuik en kan uitstralen naar de rug of schouders. Heb je buikpijn vooral na vet eten en op deze locatie? Neem dan spoedig contact op met je huisarts of specialist.
Vermoeidheid
Chronische vermoeidheid kan gepaard gaan met buikpijn. Zo kan het zijn dat je Long Covid, ziekte van Pfeiffer, Chronische vermoeidheidssyndroom (CVS), fibromyalgie of ziekte van Lyme hebt, en dat je buikpijn met deze ziekte of aandoening samenhangt. Het hebben van een ziekte of aandoening kost namelijk veel energie en hierdoor kan je spijsvertering mogelijk minder goed functioneren. Hierdoor kun je buikpijn, obstipatie, diarree of andere darmklachten ervaren. Je kunt ook buikpijn krijgen door het overmatig aanspannen van de buikspieren. Als je te maken hebt met een vermoeidheidsziekte is het belangrijk om niet alleen de buikpijn, maar ook de energieklachten zoveel mogelijk te verminderen. We bieden een check-up bij vermoeidheid aan om de vermoeidheidsklachten te verminderen.
Buikpijn test
Heb je regelmatig last van buikpijn? Doe dan een buikpijn test die je online bij ons kunt aanschaffen zonder doorverwijzing van de huisarts.
- Intolerantie test plus: buikpijn wordt vaak veroorzaakt door een intolerantie van bepaalde voedingsmiddelen. Kies daarom voor de intolerantie test plus, waarbij je op wel 195 voedingsmiddelen wordt getest. De categorieën die worden getest zijn: groenten, granen & zaden, peulvruchten, fruit, noten, ei & melk, koffie & thee, super foods en paddenstoelen. Zo kom je er dus ook achter of je buikpijn wordt veroorzaakt door bekende triggers als melkproducten, een lactose-intolerantie, gluten, andere granen en fructose (vruchtensuiker).
- Darmtest vertering: deze test geeft inzicht in hoe goed je darmen koolhydraten (zetmelen), vetten en vezels kunt opnemen, wat nuttig is bij buikpijn. Deze test biedt ook informatie over de consistentie en kleur van de ontlasting, wat extra waardevol kan zijn voor een completer beeld van je spijsvertering.
- Darmtest gisten en schimmels: met deze test kun je je laten testen op de meest voorkomende gisten en schimmels in je darmen. Een verhoogd niveau kan wijzen op een overgroei, zoals Candida, die je spijsvertering beïnvloedt.
- Microbioom test (darmflora test): deze test brengt de diversiteit en de hoeveelheid bacteriën in je darmen in kaart. Een verstoord microbioom kan bijdragen aan klachten zoals winderigheid en andere spijsverteringsproblemen. Door deze test krijg je waardevolle inzichten in de staat van je darmflora.
Onze testen zijn informatief bedoeld en dienen niet als diagnose. Ga voor het stellen van een diagnose naar de huisarts.
Buikpijn bij vrouwen (hormoongerelateerd)
Buikpijn bij vrouwen kan naast de eerder genoemde oorzaken ook gerelateerd zijn aan hormonale schommelingen gedurende de menstruatiecyclus of levensfasen zoals de overgang. Hieronder kun je meer lezen over hormoongerelateerde oorzaken van buikpijn bij vrouwen.
Buikpijn tijdens de menstruatie
Tijdens de menstruatie trekt de baarmoeder samen om het baarmoederslijmvlies af te stoten, wat kan leiden tot krampen in de onderbuik. Deze samentrekkingen worden veroorzaakt door prostaglandinen, hormonen die de baarmoeder aanzetten tot samentrekken. Hoe hoger het prostaglandinegehalte, hoe heviger de krampen en pijn. Dit proces kan gepaard gaan met buikpijn, lage rugpijn, hoofdpijn en vermoeidheid. De pijn varieert van mild tot hevig en kan soms acute buikpijn veroorzaken bij vrouwen die hevig ongesteld zijn.
Buikpijn tijdens de eisprong (ovulatie)
Buikpijn rond de eisprong, ook wel ovulatiepijn genoemd, ontstaat door de rijping en het vrijkomen van een eicel uit de eierstok. Dit proces wordt gestuurd door een piek in het luteïniserend hormoon (LH), dat de eisprong triggert. Deze hormonale verandering kan een kortdurende, scherpe pijn aan één kant van de onderbuik veroorzaken, afhankelijk van welke eierstok actief is.
Buikpijn tijdens de overgang
Tijdens de overgang, de periode waarin het lichaam van een vrouw de overgang maakt naar het einde van de vruchtbare jaren, vinden er grote hormonale veranderingen plaats. De productie van oestrogeen en progesteron in de eierstokken neemt af, wat invloed heeft op verschillende processen in het lichaam. Deze hormonale wisselingen kunnen leiden tot buikpijn, meestal in de onderbuik, door de invloed van deze hormonen op de baarmoeder en darmen. Het verlagen van oestrogeen kan ook de spijsvertering vertragen, wat soms buikpijn en een opgeblazen gevoel veroorzaakt. Deze buikklachten komen vaak samen met andere symptomen van de overgang, zoals opvliegers, nachtelijk zweten, stemmingswisselingen en vermoeidheid. Doordat de hormonen niet meer in balans zijn, kunnen deze klachten onvoorspelbaar en intens zijn, waarbij buikpijn soms onverwacht kan optreden.
Buikpijn als je zwanger bent
Tijdens de zwangerschap kunnen hormonale veranderingen en de groei van de baarmoeder buikpijn veroorzaken. De toename van het hormoon progesteron ontspant de baarmoederspieren en vertraagt de spijsvertering, wat kan leiden tot milde krampen en een opgeblazen gevoel. Naarmate de baarmoeder groeit, kan dit ook druk uitoefenen op omliggende organen, wat soms buikpijn veroorzaakt. Het is belangrijk om eventuele scherpe of langdurige pijn goed in de gaten te houden, aangezien dit kan wijzen op complicaties zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Vertrouw je het niet, neem dan contact op met je huisarts of gynaecoloog voor verder onderzoek en advies.
PCOS en symptomen als buikpijn
Bij vrouwen met PCOS (polycysteus ovariumsyndroom) kunnen hormonale disbalansen leiden tot de ontwikkeling van meerdere kleine cysten in de eierstokken. Dit kan pijn in de onderbuik veroorzaken, vooral rond de menstruatie. Bij PCOS is er vaak een verhoogde productie van androgenen (mannelijke hormonen). Dit kan bijdragen aan onregelmatige menstruaties, vruchtbaarheidsproblemen en andere symptomen zoals overmatige haargroei en gewichtstoename. Lees meer over wat PCOS is, de symptomen, oorzaken en wat je eraan kunt doen.
Endometriose en buikpijn
Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit, bijvoorbeeld op de eierstokken, eileiders of darmen. Dit weefsel reageert op hormonale veranderingen tijdens de menstruatiecyclus, vooral door de invloed van oestrogeen, wat leidt tot ontstekingen en verklevingen. Deze hormonale schommelingen veroorzaken vaak hevige buikpijn, vooral tijdens de menstruatie. Vrouwen met endometriose kunnen naast buikpijn ook last hebben van lage rugpijn, pijn tijdens het vrijen en vruchtbaarheidsproblemen.
Kies voor de hormonen test vrouw
Heb je als vrouw last van hormonen tijdens de menstruatie, eisprong of overgang? Kies dan voor de hormonen test vrouw! Je krijgt inzicht in de hormonen cortisol, progesteron en DHEA met deze test. De uitslag laat ook zien wat de verhouding tussen de verschillende hormonen is. Op basis van jouw testuitslag krijg je een aantal leefstijltips die bijdragen aan een gezonde hormoonbalans.
Wat helpt tegen buikpijn
Wat je kunt doen tegen buikpijn hangt af van de oorzaak. Als je buikpijn hebt, kan een arts je adviseren over geschikte medicijnen, zoals paracetamol, die vaak gebruikt wordt tegen milde buikpijn. Bij aanhoudende klachten is het belangrijk om een buikpijn test te doen om de oorzaak vast te stellen, zodat de juiste behandeling kan worden ingezet. Hierover heb je op deze pagina kunnen lezen.
Wat eten bij buikpijn
Wat je eet kan ook een verschil maken. Vermijd pittig, vet, zwaar en bewerkt eten als je merkt dat dit je buikpijn verergert. Kies liever voor gezonde voeding en vezels, zoals fruit, groenten, volkoren-, spelt- of glutenvrije granen, (lactosevrije) zuivel, magere eiwitten, een handje noten en zaden. Drink minimaal 1,5 - 2 liter vocht per dag. Kies vooral voor water en (kruiden)thee, en beperk koffie (maximaal 2 koppen per dag), alcohol en frisdrank (ook liever geen suikervrij). Eet altijd met aandacht aan tafel en kauw goed op je eten. Neem drie hoofdmaaltijden en eet maximaal één gezond tussendoortje per dag. Drinken kun je beter niet te veel doen bij de maaltijd, want dit zorgt juist voor extra buikpijn. Drink liever pas weer 1,5 uur na de maaltijd en tussen de maaltijden door.
Andere tips bij buikpijn
Voldoende slaap (minimaal 8 uur per nacht), rust (minimaal 3 keer per dag) en een diepe buikademhaling kunnen ook helpen om buikpijn te verlichten, vooral als stress of energieklachten de boosdoener zijn. Het is altijd verstandig om je huisarts te raadplegen als je klachten aanhouden, zodat er een passende oplossing kan worden gevonden.
Wanneer moet ik naar de dokter bij buikpijn?
Buikpijn komt veel voor en is meestal onschuldig, maar kan soms wijzen op een onderliggende aandoening die medische aandacht vereist. Houdt de buikpijn langer dan twee weken aan of nemen de klachten toe, dan is het verstandig om dit te laten onderzoeken. Neem ook contact op met je huisarts bij hevige of langdurige buikpijn, plotseling optredende scherpe pijn, pijn die gepaard gaat met koorts, braken of diarree, onverklaard gewichtsverlies, bloed of slijm bij de ontlasting, veranderingen in je ontlastingspatroon, of wanneer de pijn steeds terugkeert en je dagelijks leven beïnvloedt. Tevens bij buikpijn die met vermoeidheid of hormonale klachten samengaat, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.
Een arts kan met lichamelijk onderzoek en aanvullende testen, zoals bloedonderzoek, ontlastingsonderzoek of beeldvormend onderzoek, achterhalen of er sprake is van bijvoorbeeld een infectie, ontsteking, galstenen of andere aandoeningen. Door tijdig medische hulp in te schakelen, kunnen onderliggende oorzaken worden opgespoord en complicaties voorkomen.
Wanneer ernstige oorzaken door een arts of specialist zijn uitgesloten, kunnen onderstaande testen helpen om de oorzaak van buikpijn verder in kaart te brengen: de intolerantie test, darmtest vertering, darmtest gisten en schimmels (inclusief candida), microbioom test en eventueel de speekseltest hormonen vrouw bij hormonale klachten. Deze testen geven inzicht in voedselintoleranties, je spijsvertering, darmflora en hormonale balans, zodat je gericht stappen kunt zetten om je klachten te verminderen.
Betrouwbare bronnen over buikpijn
1. Chuah, K. H., et al. (2025). Clinical Trial: Rifaximin Versus Low FODMAP Diet in Irritable Bowel Syndrome. Alimentary Pharmacology & Therapeutics. Lees meer
2. Tan, E. M. J., et al. (2025). Emergency Department Point of Care Ultrasound Utility in Diagnosing Infective Endocarditis Presenting as Abdominal Pain. International Journal of Emergency Medicine. Lees meer
3. Li, M. Y., et al. (2025). Efficacy and Safety of Oral Chinese Patent Medicine with Antibiotics in Pelvic Inflammatory Disease: A Bayesian Network Meta-Analysis. BMC Complementary Medicine and Therapies. Lees meer
4. Kumari, C., et al. (2025). Ayurvedic Approaches to Treating Paripluta Yonivyapad: Clinical Evidence for Managing Pelvic Inflammatory Disease. International Journal of Ayurveda360. Lees meer
5. Hamade, B., et al. (2025). Primary Pancreatic Hydatid Cyst With Hepatic Involvement Mimicking Mucinous Cystadenoma. Cureus. Lees meer
6. Singh, S. K., et al. (2025). Serotype-Specific Differences Among Dengue Fever Patients With Abdominal Pain. Medical Journal Armed Forces India. Lees meer
7. Tabari, M., et al. (2024). The Association of Gut Microbiome with Anesthesia Outcomes, Pain Management, and Patient Recovery. Archives of Anesthesia and Critical Care. Lees meer
8. Cheng, X., et al. (2024). Gut microbiota and irritable bowel syndrome: status and prospect. Frontiers in Medicine, 11. Lees meer
9. Chuy, D. S., et al. (2024, september). Irritable Bowel Syndrome: Current Landscape of Diagnostic Guidelines and Therapeutic Strategies. Gastroenterology Insights, 15(3), 786–809. Lees meer
10. Bouma, M., et al. (2024). NHG-Standaard Rectaal bloedverlies (M89). Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Gepubliceerd februari 2017, herzien mei 2024. Lees meer
11. Graham, D. B., et al. (2023). Conditioning of the immune system by the microbiome. Trends in Immunology, 44(7), 499–511. Lees meer
12. Gill, S. K., et al. (2021). Dietary fibre in gastrointestinal health and disease. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 18(2), 101–116. Lees meer
13. Joyce, S. A., et al. (2021). Dietary fibre modulates the gut microbiota. Nutrients, 13(5), 1655. Lees meer
14. Geng, S., et al. (2020). Gut microbiota are associated with psychological stress-induced defections in intestinal and blood–brain barriers. Frontiers in Microbiology, 10, Article 3067. Lees meer
15. Belo, J. N., et al. (2014). NHG-Standaard Diarree. NHG-Werkgroep. KNR nummer M34. April 2014. Lees meer
16. Lacy, B. E., et al. (2012). Chronic constipation: New diagnostic and treatment approaches. Therapeutic Advances in Gastroenterology, 5(4), 233–247. Lees meer
17. Diemel, J. M., et al. (2010). NHG-Standaard Obstipatie. Nederlands Huisartsen Genootschap. Lees meer



