In dit artikel lees je:
Wat is een lekkende darm?
In de darmwand zorgt een afsluitmechanisme, oftewel zorgen de tight junctions, ervoor dat essentiële voedingsstoffen worden doorgelaten en afgegeven aan het bloed. Het mooie is ook dat stoffen die in de darm moeten blijven dit afsluitmechanisme niet kunnen passeren.
In sommige gevallen werkt dit afsluitmechanisme niet of onvoldoende. Het gevolg is een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand. Dit wordt het lekkende darm syndroom of een leaky gut genoemd.
Bij een lekkende darm worden stoffen die in de darm moeten blijven zoals onverteerd voedsel en gifstoffen onbedoeld opgenomen in het bloed. Eenmaal in het bloed reageert het immuunsysteem op deze stoffen en deze reactie veroorzaakt in veel gevallen klachten.
De oorzaak van het lekkende darm syndroom
Een aantal factoren hebben te maken met het ontstaan van een lekkende darm.
Een gezonde darmflora is belangrijk om de darmwand goed te laten functioneren. Een eenzijdig voedingspatroon, weinig vezels, veel suiker en veel verzadigd vet zorgen voor een afname van het aantal gezonde bacteriën in de darmen en een minder diverse darmflora.
Ook door medicijnen, het overmatig drinken van alcohol of een langere periode met veel stress kan een goede werking van de darmwand in de weg staan.
Het lekkende darm syndroom kan zorgen voor een lage weerstand, gewichtsproblemen of diarree.
De symptomen bij een lekkende darm
Soms is het moeilijk om het lekkende darm syndroom te herkennen. De symptomen lopen uiteen. Veel mensen krijgen te maken met darmklachten, verhoogde ontstekingswaarden of een verminderde opname van essentiële voedingsstoffen. In deze alinea krijg je een overzicht van alle klachten die in verband worden gebracht met het lekkende darm syndroom.
In veel gevallen gaat een lekkende darm samen met darmklachten of spijsverteringsproblemen zoals:
- Diarree
- Obstipatie
- Meer gasvorming in de darmen
- Een opgeblazen gevoel
Door een lekkende darm kunnen bepaalde eiwitten onbedoeld in het bloed terechtkomen. In de bloedbaan kunnen deze eiwitten een reactie van immuunsysteem uitlokken in de vorm van een ontstekingsreactie. Het gevolg, jouw ontstekingswaarden zijn continu licht verhoogd. Je merkt dit niet direct aan één concreet symptoom, maar op termijn is de kans groot dat je last krijgt van klachten zoals:
- Vermoeidheid
- Gewrichtsklachten
- Hoofdpijn
- Een lage weerstand
Naast dit staat een lekkende darm de opname van bepaalde voedingsstoffen in de weg. Hierdoor kun je op termijn problemen krijgen met je gewicht (veel afvallen) of er kan een tekort ontstaan aan belangrijke vitamines en mineralen.
Hoe weet je of je een lekkende darm hebt?
Herken jij één of een aantal symptomen? Met een zonuline test kun je dan snel te weten komen of er bij jou sprake is van een lekkende darm. Andersom is een test natuurlijk ook zinvol om een lekkende darm als oorzaak van jouw klachten uit te sluiten.
De darmen en een voedselintolerantie
Wat hebben een lekkende darm en voedselintoleranties met elkaar te maken? Door veel specialisten wordt een lekkende darm als oorzaak gezien bij intolerantieklachten. Bekijk de video waarin PhD Sandra Wieser uitlegt hoe dit precies zit.
De theorie over het lekkende darm syndroom en voedselintoleranties uitgelegd
Lees hier uitleg die is gegeven tijdens het webinar over voedselintoleranties en allergieën.
Deze afbeelding laat zien wat er gebeurt in onze darmen als we gezond zijn en als we niet gezond zijn of als de darmen niet gezond zijn.
De grijze darmcellen (links) zijn intact en de verbindingen tussen de darmcellen, tight junctions, zijn gesloten. Dit betekent dat er niets ongewenst in de bloedbaan kan komen of tussen de darmcellen door kan glippen. Alleen voedingstoffen die zijn verteerd worden opgenomen en komen in de bloedbaan terecht […].
In het bloed produceert het immuunsysteem IgG-antistoffen tegen onverteerd voedsel.
Als je door verschillende factoren te maken hebt met een lekkende darm, dan kunnen de darmcellen zelf beschadigd zijn of de verbinding tussen de darmcellen kan niet goed werken (rechts). Ziekteverwekkers en gifstoffen, maar ook onverteerde of niet goed verteerde voedingsbestanddelen […] kunnen dan in de bloedbaan terechtkomen.
In de bloedbaan […] produceert het immuunsysteem direct IgG-antistoffen tegen deze onverteerde voedingsbestanddelen. Het immuunsysteem probeert deze voedingscomponenten onschadelijk te maken. Als gevolg hiervan zullen de ontstekingsmarkers in het bloed stijgen en treedt een ontsteking op.
Op dit moment is dit de theorie over hoe het pathomechanisme in de darm werkt en hoe voedselintoleranties en andere ontstekingsziekten kunnen ontstaan. ”
Voor meer informatie over voedselintoleranties kun je uitgebreide pagina bekijken of ga direct naar de intolerantie test om te kijken hoe een test jou kan helpen.
Een hoge ontstekingswaarde en een leaky gut
Wat hebben het lekkende darm syndroom en ontstekingswaarden met elkaar te maken? De theorie leert ons dat een lekkende darm zorgt voor een permanent verhoogd ontstekingsniveau. Onverteerd voedsel zorgt in de bloedbaan steeds voor kleine ontstekingsreacties waardoor je immuunsysteem steeds “aan staat”. Vroeg of laat geeft dit klachten.
Ook belangrijk, het staat herstel in de weg. Een ontsteking verstoort de werking van de tight junctions en doorlaatbaarheid van de darm zal hierdoor alleen maar toenemen. Controleer daarom bij een lekkende darm of jouw ontstekingswaarden (hs-Crp) niet verhoogd zijn.
Hoe herstel je van een lekkende darm?
Als er bij jou een lekkende darm wordt vastgesteld, dan wil je hier natuurlijk iets aan doen. Je kunt een aantal leefstijlfactoren die verband houden met het ontstaan van een lekkende darm beïnvloeden. De uitleg en tips uit het testrapport helpen je hierbij.
De onderstaande aanbevelingen geven je alvast een indruk van wat je kunt doen.
- Een gevarieerd eetpatroon met veel groente, fruit, volkorenproducten en vezels is goed voor het microbioom en een goed werkende darmwand.
- Een voedingspatroon dat veel suiker, gluten en zuivelproducten bevat is nadelig voor de werking van de darmwand.
- Zorg voor meer ontspanning als je regelmatig stress hebt.
- Stop met roken en het drinken van alcohol.
Wat moet je eten bij een lekkende darm: Glutamine
Glutamine is een aminozuur, bouwsteen van eiwitten, dat in verband wordt gebracht met een gezonde darmwand. De belangrijkste reden hiervoor is dat glutamine nodig is voor het in stand houden van je darmepitheel, het slijmvlies van de darmwand. In de darmwand bevordert glutamine de aanmaak van, tight junctions, specifieke eiwitten die de darmwand bij elkaar houden om te voorkomen dat er schadelijke stoffen uit de darmen in het lichaam terecht komen.
Bij de meeste mensen bevat het lichaam voldoende glutamine. Het is een "niet essentieel" aminozuur, dit betekent dat je lichaam het zelf kan aanmaken. Toch maak je niet in alle gevallen voldoende glutamine aan. Als dat zo is haal je het gelukkig ook uit voeding. Glutamine zit vooral in dierlijke producten zoals vlees, vis, zuivel en eieren.
Als je geen of minder producten van dierlijke afkomst eet, dan kun je eerder te maken krijgen met een laag niveau. Mensen die veel sporten hebben ook meer kans op een tekort. Tijdens het herstel na intensieve inspanning maakt je lichaam minder aan. Sport je intensief of eet je weinig dierlijke producten? Bij het lekkende darm syndroom kan het dan zinvol zijn om in ieder geval voldoende glutamine binnen te krijgen.
Inzicht in een lekkende darm
- Bij het lekkende darm syndroom bevatten de darmen meer zonuline.
- Met deze test kom je direct te weten wat jouw zonuline waarde is.
- Je krijgt advies zodat de gezondheid van je darmwand op peil blijft of verder verbetert.