In dit artikel lees je:
Wat zijn darmklachten?
Darmklachten zijn veelvoorkomende problemen in het spijsverteringskanaal, zoals buikpijn, een opgeblazen gevoel, winderigheid of afwijkende ontlasting. Jaarlijks ervaart bijna 1 op de 4 Nederlanders darm- of spijsverteringsklachten, die kunnen variëren van mild tot chronisch (RIVM en Maag–Lever–Darm Stichting, Nationale Gezondheidsmonitor 2019). In België heeft naar schatting zelfs 38% van de volwassen bevolking regelmatig last van functionele maag-darmklachten (UZ Leuven, 2020).
De klachten kunnen optreden door onder andere voeding, stress, hormonale veranderingen of een verstoorde darmflora. Soms is er sprake van een functionele aandoening zoals het prikkelbare darm syndroom (PDS), waarbij geen duidelijke medische oorzaak wordt gevonden, maar de darmklachten wel chronisch aanwezig zijn.
Heb je regelmatig last van darmklachten? Met de verteringstest ontdek je hoe goed je vetten, koolhydraten en vezels worden verteerd. Daarbij krijg je informatie over de pH-waarde (zuurtegraad), consistentie en kleur van je ontlasting. Kom erachter of jouw darmklachten veroorzaakt worden door spijsverteringsproblemen.
Symptomen van darmklachten
Darmklachten uiten zich op verschillende manieren. Klik op het symptoom dat jij herkent om meer te leren over de mogelijke oorzaken en het passende advies.
Buikpijn, krampen en gasvorming
- Buikpijn of maagpijn: een veelvoorkomende klacht, meestal in de onderbuik of rond de navel. Deze pijn kan zeurend, drukkend of stekend zijn en ontstaat vaak na het eten of bij stress.
- Buikkrampen, stekende of zeurende pijn: plotselinge samentrekkingen van de darmen die pijn veroorzaken. Vooral herkenbaar bij het prikkelbare darm syndroom (PDS) of obstipatie (verstopping) en vaak gepaard met een opgeblazen gevoel of winderigheid.
- Opgeblazen buik: een opgezet gevoel dat vaak ontstaat door gasvorming of trage vertering. Dit gevoel is meestal zichtbaar aan de buitenkant en kan pijnlijk zijn, vooral na een maaltijd of bij stress.
- Winderigheid en rommelende darmen: overmatige gasvorming zorgt voor winderigheid of hoorbaar geborrel. Dit ontstaat vaak door fermentatie van onverteerde koolhydraten of een verstoorde darmflora.
Afwijkende ontlasting
- Obstipatie (verstopping): een trage stoelgang met harde of droge ontlasting. Vaak minder dan drie keer per week, met moeite en soms pijn. Gaat vaak gepaard met een opgeblazen gevoel.
- Acute of chronische diarree: dunne, waterige ontlasting die plots ontstaat (bij infecties) of langdurig aanhoudt (bij PDS, voedselintolerantie of darmontstekingen). Vaak gepaard met buikpijn.
- Brijige ontlasting: zachte tot halfvloeibare ontlasting die moeilijk af te vegen is. Komt voor bij stress, PDS of verteringsproblemen.
- Drijvende ontlasting: ontlasting die blijft drijven kan wijzen op een vetrijke ontlasting door slechte vetvertering. Dit komt vaak voor bij voedselintoleranties, parasieten, gisten en schimmels.
- Afwijkende consistentie van ontlasting: ontlasting die te dun, te hard of wisselend is. Dit kan wijzen op spijsverteringsproblemen of een verstoorde darmflora.
- Afwijkende kleur van ontlasting: geel (vetrijke vertering), zwart (bloed), groen (versnelde passage) of lichtgrijs (galproblemen): afwijkingen in kleur wijzen soms op onderliggende aandoeningen. Bij zwarte ontlasting, lichtgrijze of witte ontlasting is het belangrijk om direct contact op te nemen met de huisarts. Als de ontlasting geel of groen is en dit blijft aanhouden of gepaard gaat met andere klachten, is het verstandig om bij twijfel de huisarts te raadplegen.
- Slijm of bloed in de ontlasting: slijm wijst op irritatie of ontsteking van de darmwand. Helderrood bloed kan komen van aambeien, terwijl donker bloed duidt op een probleem hoger in het darmkanaal.
Maagklachten
- Misselijkheid of verlies van eetlust: een gevolg van een verstoorde spijsvertering of darmwerking. Hormonale veranderingen, medicatie of infecties kunnen ook een rol spelen.
- Boeren en (brandend) maagzuur: vaak een combinatie met maag- en darmklachten. Luchtophoping of zuur dat terugstroomt in de slokdarm zorgt voor oprispingen of een branderig gevoel.
- Meerdere maag- en darmklachten tegelijk: dit komt vaak voor bij het prikkelbare darm syndroom (PDS) of bij intoleranties. Denk aan een combinatie van misselijkheid, opgeblazen gevoel, boeren en pijn in de bovenbuik.
Bekijk ook onze uitgebreide pagina over maagklachten, waar je alles kunt lezen over de oorzaken van diverse maagklachten.
Mogelijke oorzaken van darmklachten
Darmklachten kunnen vele oorzaken hebben, van voeding en stress tot infecties en hormonale schommelingen.
| Categorie | Oorzaken |
|---|---|
| Medisch | Prikkelbare Darm Syndroom (PDS), darmontstekingen (ziekte van Crohn, colitis ulcerosa), parasieten, wormen, Candida-overgroei, Helicobacter pylori |
| Medicatiegebruik | Antibiotica, NSAID’s, antidepressiva, metformine, opioïden |
| Hormonale factoren | PMS, zwangerschap, overgang, PCOS, endometriose, schildklierproblemen, diabetes |
| Voeding en intoleranties | Gluten, lactose, fructose, histamine, kaas (lactose/histamine); vet- of vezelrijk eten; snelle eetgewoonten; liggen na de maaltijd |
| Stress en leefstijl | Chronische stress, burn-out, overprikkeling (HSP), post-covid, ME/CVS, verstoorde darm-hersen-as |
| Darmflora en vertering | Dysbiose (verstoorde darmflora), verhoogde darmdoorlaatbaarheid (leaky gut), verteringsproblemen (eiwitten, vetten, koolhydraten) |
Medische oorzaken van darmklachten
Hieronder vind je de meest voorkomende medische oorzaken van darmklachten:
- Medicatiegebruik: antibiotica en NSAID’s (ontstekingsremmende medicijnen) kunnen de darmwand bij langdurig gebruik aantasten.
- Maagzweer: dit kan worden veroorzaakt door de Helicobacter pylori-bacterie, wat darmklachten kan geven. Ben jij benieuwd of je te maken hebt met deze bacterie? Overweeg dan onze Helicobacter pylori-bacterie test die binnenkort beschikbaar is.
- Prikkelbare Darm Syndroom (PDS): een veelvoorkomende functionele darmaandoening waarbij chronische darmklachten optreden zonder aantoonbare lichamelijke afwijkingen. Typische symptomen zijn buikpijn, een opgeblazen gevoel, winderigheid en wisselende ontlasting (diarree, obstipatie of beide). De klachten verergeren vaak door stress, hormonale schommelingen of voeding. PDS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
- Darmontsteking (Inflammatoire darmziekten): chronische ontstekingsaandoeningen van het maagdarmkanaal, zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. Bij colitis ulcerosa is de dikke darm (colon) ontstoken, terwijl Crohn in het hele spijsverteringskanaal kan voorkomen. Klachten zijn onder meer buikpijn, diarree (soms met bloed), vermoeidheid en gewichtsverlies. De ontstekingen kunnen leiden tot blijvende schade aan de darmwand.
- Wormen in de darmen: wormen zoals aarsmaden of lintwormen kunnen darmklachten veroorzaken, waaronder jeuk rond de anus, buikpijn, gewichtsverlies of vermoeidheid. Besmetting gebeurt vaak via de mond of besmet voedsel (zoals rauw of onvoldoende verhit vlees, ongewassen groente of besmet drinkwater). Binnenkort verschijnt er een Wormen darmtest om dit thuis te onderzoeken.
- Parasieten: darmparasieten zoals Giardia of Blastocystis hominis kunnen via besmet water of voedsel in de darmen terechtkomen. Ze veroorzaken klachten zoals diarree, een opgeblazen gevoel, buikkrampen en vermoeidheid. Chronische infecties blijven soms onopgemerkt zonder test. Overweeg de Parasieten test en kom erachter of jouw darmklachten hierdoor veroorzaakt worden.
- Candida-overgroei of gisten: verstoringen in de darmflora die gasvorming en een opgeblazen gevoel veroorzaken. Ben je benieuwd of jouw darmklachten veroorzaakt worden door een gist of schimmel in de darmen, zoals Candida? Doe dan de gisten- en schimmel Candida test.
Darmklachten na het eten vanwege een voedselintolerantie
Indien je darmklachten krijgt kort na het eten van bepaalde voedingsmiddelen, zoals gluten, lactose, fructose of histamine, dan kan het zijn dat je te maken hebt met een voedselintolerantie.
De meeste voorkomende intoleranties zijn:
- Glutenintolerantie (coeliakie): dit is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam heftig reageert op gluten, een eiwit in tarwe, gerst en rogge. Klachten ontstaan vaak na het eten van producten zoals brood, pasta of koek en kunnen variëren van buikpijn en een opgeblazen gevoel tot diarree of vermoeidheid. Glutenbevattend voedsel levenslang vermijden is noodzakelijk bij coeliakie.
Let op: de term ‘glutenintolerantie’ wordt in de volksmond ook gebruikt voor andere vormen van gevoeligheid, zoals non-coeliakie glutenovergevoeligheid (NCGS), waarbij er klachten zijn na het eten van gluten zonder dat sprake is van coeliakie. Op onze pagina over glutenintolerantie leggen we de verschillen uit.
- Lactose-intolerantie: het lichaam breekt melksuiker (lactose) onvoldoende af, wat kan leiden tot darmklachten, zoals winderigheid, buikpijn en diarree na het drinken van melk of eten van zuivelproducten.
- Fructose-intolerantie: slechte opname van fruitsuiker (fructose) in de dunne darm. Dit veroorzaakt vaak darmklachten, zoals een opgeblazen buik, rommelende darmen en brijige ontlasting na fruit of frisdrank.
- Histamine-intolerantie: overgevoeligheid voor histaminerijke voeding zoals kaas, wijn, vis of spinazie. Typische klachten zijn hoofdpijn, vermoeidheid, jeuk, darmklachten (bijvoorbeeld diarree) of een snellere hartslag.
- Intolerantie voor kaas: kaas bevat zowel lactose als histamine, waardoor het bij sommige mensen darmklachten, hoofdpijn of huidreacties veroorzaakt. Een intolerantie voor kaas kan komen door een lactose- of histamine-intolerantie. Let op: dit geldt niet voor alle kaassoorten. Zo wordt oude kaas meestal goed verdragen bij lactose-intolerantie, maar juist minder goed bij histamine-intolerantie door het hogere histaminegehalte.
Wil je weten of jouw darmklachten na het eten veroorzaakt worden door een voedingsintolerantie? Met de intolerantie test krijg je inzicht in welke voeding bij jou darmklachten veroorzaakt.
Voedselintolerantie test
- Bij mensen met darmklachten komen voedselintoleranties vaker voor.
- Een voedselintolerantie geeft klachten omdat bepaald voedsel slecht verteerd wordt.
- Tot 287 voedselintoleranties kunnen worden getest.
- Kom te weten of een voedselintolerantie de oorzaak van jouw klachten kan zijn
Wat kun je met het resultaat
- Krijg inzicht in je reactie op 195 voedselintoleranties.
- Met kleuren (groen - oranje - rood) wordt duidelijk aangegeven hoe sterk je reactie op verschillende producten is.
- Krijg informatie waar dit voedingsmiddel vaak in wordt verwerkt.
- In de uitslag krijg je concrete tips die jou helpen bij aanpassen van je dieet.
